Zabezpieczenie ładunku w transporcie
Produkty do bezpiecznej logistyki i magazynowania
 
                Dlaczego zabezpieczenie ładunku to podstawa nowoczesnej logistyki?
W dzisiejszym świecie, gdzie łańcuchy dostaw rozciągają się na kontynenty, a tempo produkcji i dystrybucji stale rośnie, zapewnienie stabilności towarów podczas ich przemieszczania staje się nie tylko technicznym wyzwaniem, ale również strategicznym elementem sukcesu każdej firmy zajmującej się produkcją czy logistyką. Wyobraź sobie ciężarówkę przewożącą ciężkie maszyny przemysłowe, która nagle musi zahamować na zakręcie – jeśli towar nie jest odpowiednio umocowany, może dojść do przesunięcia, co prowadzi do uszkodzeń, opóźnień w dostawach i poważnych konsekwencji finansowych. To właśnie w takich sytuacjach ujawnia się kluczowa rola systemów mocujących, które zapobiegają podobnym incydentom, chroniąc nie tylko sam ładunek, ale także kierowców, innych uczestników ruchu i całą infrastrukturę transportową. W Europie, gdzie wolumen przewozów drogowych wzrósł o kilkanaście procent w ostatnich latach, szczególnie po okresie zakłóceń spowodowanych globalnymi wydarzeniami, firmy przemysłowe coraz częściej zdają sobie sprawę, że inwestycja w solidne rozwiązania to nie wydatek, a oszczędność na przyszłość. Straty wynikające z niestabilnych ładunków mogą pochłaniać znaczną część budżetów logistycznych, sięgając nawet kilkudziesięciu procent kosztów operacyjnych, a wypadki z tym związane przyczyniają się do wzrostu liczby incydentów na drogach, gdzie co roku odnotowuje się tysiące zdarzeń z udziałem pojazdów ciężarowych. Proces ten obejmuje nie tylko transport drogowy, ale także morski i lotniczy, a także etap magazynowania, gdzie towar czeka na dalszą dystrybucję – tu stabilność zapobiega zawaleniu się stosów czy uszkodzeniom podczas manipulacji widłakami. W kontekście rosnącej konkurencji na rynku, gdzie e-commerce napędza zapotrzebowanie na szybkie i bezbłędne dostawy, firmy z sektora produkcyjnego, takie jak te zajmujące się montażem samochodów czy produkcją elektroniki, coraz częściej integrują zaawansowane metody mocowania w swoje codzienne operacje, co nie tylko minimalizuje ryzyko, ale także podnosi efektywność całego łańcucha. Bezpieczeństwo staje się tu synonimem efektywności, ponieważ dobrze zabezpieczony towar dociera na czas, bez wad, co buduje zaufanie klientów i pozwala unikać kar finansowych nakładanych przez organy kontrolne za naruszenia przepisów. W rezultacie, podejście do tego aspektu ewoluuje od prostych praktyk do kompleksowych systemów, które uwzględniają zarówno fizyczne właściwości materiałów, jak i dynamiczne siły działające podczas jazdy, zapewniając, że każdy element procesu – od pakowania w fabryce po rozładunek u odbiorcy – przebiega płynnie i bez zakłóceń.
 
                Normy i standardy europejskie w zabezpieczaniu ładunku – Wymagania prawne i techniczne
W Europie obowiązują rygorystyczne regulacje, które określają, jak należy projektować metody mocowania towarów, aby zapobiegać ich przemieszczaniu się podczas jazdy, co jest szczególnie istotne dla pojazdów o masie powyżej kilku ton. Jednym z kluczowych zestawów zasad jest ten dotyczący obliczania sił potrzebnych do unieruchomienia ładunku, gdzie bierze się pod uwagę przyspieszenia w różnych kierunkach – na przykład w przód, tył czy na boki – z uwzględnieniem współczynników tarcia między powierzchniami. Te obliczenia opierają się na formułach, które mnożą masę towaru przez określone wartości przyspieszenia grawitacyjnego, dostosowane do realnych warunków drogowych, takich jak hamowanie czy skręcanie, a minimalna wytrzymałość elementów mocujących musi wynosić co najmniej kilkaset jednostek siły, w zależności od typu. Dla pasów tekstylnych i podobnych systemów istnieją specyficzne wymogi co do ich konstrukcji, w tym minimalnej wytrzymałości na rozciąganie, która może sięgać nawet tysięcy kilogramów, oraz ograniczeń na rozciągliwość, aby zapewnić trwałość pod obciążeniem. Inne elementy, jak łańcuchy czy taśmy metalowe, podlegają odrębnym kryteriom, gdzie wytrzymałość jest testowana w warunkach symulujących ekstremalne siły. Kolejnym ważnym aspektem jest standard skupiający się na testach dynamicznych, gdzie ładunek poddawany jest przyspieszeniom rzędu ułamka g, a deformacja nie może przekraczać kilku procent, co symuluje realne warunki transportu i zapewnia, że towar pozostaje stabilny nawet podczas gwałtownych manewrów. Ten rodzaj testów stał się obowiązkowy w ostatnich latach dla transportu drogowego w całej Unii, co wymusza na firmach regularne weryfikacje swoich metod pakowania. Dodatkowo, uwzględnia się współczynniki tarcia dla różnych materiałów, na przykład między kartonem a drewnianą paletą, które wynoszą około jednej trzeciej, co wpływa na obliczenia potrzebne do określenia liczby pasów czy blokad. W branżach jak chemiczna, gdzie przewozi się substancje niebezpieczne, integruje się te zasady z dodatkowymi protokołami dotyczącymi towarów specjalnych, a w sektorze spożywczym łączy się je z wymogami higieny, aby uniknąć kontaminacji. Ogólne dyrektywy unijne nakładają obowiązek kontroli drogowych, gdzie niestosowanie się do tych zasad może skutkować wysokimi grzywnami, a producenci muszą dostarczać certyfikaty potwierdzające zgodność swoich systemów z tymi wytycznymi. W praktyce, te regulacje nie tylko podnoszą poziom bezpieczeństwa, ale także standaryzują procesy w całej Europie, ułatwiając międzynarodowy handel i minimalizując różnice między krajami, co jest kluczowe dla firm operujących na dużą skalę w przemyśle ciężkim czy produkcyjnym.
 
                
Współczesny transport towarów, niezależnie od branży, wymaga nie tylko sprawnej logistyki, ale także odpowiedniego zabezpieczenia ładunków. Firmy produkcyjne i przemysłowe inwestują coraz więcej w systemy ochrony towarów, które minimalizują ryzyko uszkodzeń, przesunięć ładunku czy strat finansowych podczas transportu. Dobór odpowiednich materiałów i technologii zależy przede wszystkim od rodzaju przewozu — inaczej zabezpiecza się małe przesyłki dostarczane busami, a inaczej ładunki masowe transportowane koleją.
Transport małogabarytowy (tzw. dystrybucja ostatniej mili) obejmuje przesyłki drobne, części zamienne, opakowania, produkty detaliczne czy komponenty przemysłowe. Tutaj kluczową rolę odgrywa mobilność i szybkość, a zabezpieczenie musi być jednocześnie lekkie, tanie i łatwe w zastosowaniu.
Najczęściej stosowane produkty zabezpieczające:
- 
	Folia stretch ręczna lub maszynowa – najpopularniejszy sposób owijania kartonów i palet; chroni przed przesunięciem, zabrudzeniem i wilgocią. 
- 
	Taśmy spinające (PP, PET, stalowe) – stosowane do stabilizacji cięższych paczek na paletach. 
- 
	Maty antypoślizgowe – układane pod ładunkiem na podłodze busa, zapobiegają jego przesuwaniu w trakcie jazdy. 
- 
	Podkładki kartonowe, narożniki i przekładki tekturowe – zabezpieczają krawędzie produktów przed zgnieceniem. 
- 
	Systemy mocujące (pasy transportowe, szyny, haki) – szczególnie ważne przy przewozie sprzętu AGD, mebli czy delikatnych urządzeń. 
Transport ciężarowy to podstawowy filar przewozów krajowych i międzynarodowych. Ładunki w TIR-ach są znacznie większe i cięższe niż w busach, dlatego stosuje się profesjonalne systemy mocowania i stabilizacji, zgodne z normami UE (np. EN 12195-1).
Najczęściej stosowane produkty:
- 
	Pasy transportowe z napinaczami (ratchet straps) – kluczowe do mocowania palet, maszyn czy konstrukcji metalowych. 
- 
	Belki i drążki rozporowe (cargo bars) – używane wewnątrz naczep do blokowania ładunku. 
- 
	Siatki zabezpieczające i kurtyny transportowe – chronią przed przesunięciem i wypadnięciem ładunku przy otwieraniu drzwi. 
- 
	Worki powietrzne (air bags, dunnage bags) – wypełniają puste przestrzenie między paletami, zapobiegając ich przemieszczaniu. 
- 
	Maty antypoślizgowe i płyty podkładowe – poprawiają tarcie i stabilność ciężkich ładunków. 
- 
	Folia termokurczliwa i kaptury stretch hood – stosowane do paletyzacji ładunków wymagających ochrony przed wilgocią i kurzem. 
W wielu firmach przemysłowych standardem stało się również stosowanie certyfikowanych systemów mocowania (np. Lashing Systems), które umożliwiają szybki montaż i kontrolę napięcia pasów.
Transport kolejowy – kontenery i ciężkie ładunki - W transporcie kolejowym dominują kontenery 20' i 40', które przewożą zarówno surowce, jak i gotowe wyroby. W tym przypadku kluczowe jest zabezpieczenie ładunku wewnątrz kontenera, ponieważ ruchy boczne i wibracje podczas jazdy pociągu mogą prowadzić do uszkodzeń.
Najczęściej stosowane produkty:
- 
	Worki powietrzne o dużej pojemności (dunnage bags) – wypełniają przestrzeń między paletami lub beczkami. 
- 
	Systemy mocowania linami polipropylenowymi lub taśmami PET – stosowane do unieruchamiania ładunków ciężkich, np. stali, drewna, sprzętu przemysłowego. 
- 
	Bloki i kliny drewniane – stabilizują ładunki cylindryczne (beczki, rury). 
- 
	Kątowniki i narożniki ochronne – zapobiegają przetarciom pasów i taśm. 
- 
	Folia barierowa i osuszacze kontenerowe – stosowane przy transporcie produktów wrażliwych na wilgoć (elektronika, żywność, chemikalia). 
- 
	Siatki i kurtyny kontenerowe – zabezpieczają towar przy otwieraniu drzwi kontenera. 
Firmy korzystające z kolei często stosują również plomby zabezpieczające (security seals), które chronią ładunek przed dostępem osób niepowołanych. Dobór produktów zabezpieczających ładunek zależy nie tylko od sposobu transportu, ale także od rodzaju towaru, jego masy, wymiarów i wartości. Wspólnym trendem dla całego sektora logistycznego jest rosnące znaczenie ekologicznych i wielokrotnego użytku materiałów – takich jak pasy PET, siatki tekstylne czy worki powietrzne z recyklingu. Dzięki nim transport staje się nie tylko bezpieczny, ale też bardziej zrównoważony.
Kluczowe produkty do zabezpieczania ładunku – Opis, specyfikacje i zastosowania
Wśród materiałów wykorzystywanych do stabilizacji towarów podczas ich przemieszczania, taśmy spinające odgrywają centralną rolę, oferując wytrzymałość na poziomie od kilkuset do kilku tysięcy kilogramów, przy szerokościach wahających się od kilkunastu do kilkudziesięciu milimetrów i rozciągliwości nie przekraczającej kilkunastu procent, co pozwala na mocne zaciskanie wokół ciężkich elementów bez ryzyka pęknięcia pod obciążeniem. Te taśmy, często wykonane z poliestru lub polipropylenu, sprawdzają się doskonale w przemyśle motoryzacyjnym, gdzie stabilizują duże części maszynowe, zapobiegając ich przesuwaniu się w kontenerach. Podobnie, taśmy pakowe z klejem na bazie akrylu lub silikonu, o grubości od kilkudziesięciu mikrometrów, zapewniają silną adhezję powyżej kilkudziesięciu niutonów na centymetr kwadratowy, co czyni je idealnymi do zamykania kartonów z delikatną elektroniką, gdzie zapobiegają otwieraniu się opakowań podczas wstrząsów. Folia stretch, z grubością od kilkunastu do kilkudziesięciu mikrometrów i zdolnością do rozciągania się nawet o kilkaset procent, owija palety w szczelną warstwę, co jest kluczowe w produkcji mebli, gdzie chroni przed wilgocią i utrzymuje stosy w jednej pozycji, a wersje perforowane ułatwiają aplikację bez użycia narzędzi. Folia pęcherzykowa, z bąbelkami o średnicy od kilkunastu do kilkudziesięciu milimetrów i grubością do stu mikrometrów, amortyzuje uderzenia do kilkudziesięciu kilogramów na metr kwadratowy, co czyni ją niezastąpioną w farmacji do ochrony wrażliwych komponentów przed zderzeniami. Pianka polietylenowa, o gęstości od kilkunastu do kilkudziesięciu kilogramów na metr sześcienny i grubości do centymetra, oferuje odporność na chemikalia i wstrząsy, co jest przydatne w magazynowaniu elektroniki, gdzie wypełnia przestrzenie i zapobiega tarciu. Profile ochronne wraz z kątownikami tekturowymi, o wytrzymałości kompresyjnej do kilkuset kilogramów i długościach do kilku metrów, chronią narożniki przed zgnieceniem, co jest istotne w transporcie sprzętu AGD, gdzie wzmacniają strukturę pod naciskiem taśm. Wreszcie, papier antypoślizgowy z współczynnikiem tarcia powyżej połowy i gramaturą do stu gramów na metr kwadratowy, umieszczany między warstwami, zapobiega ślizganiu się w magazynach spożywczych, gdzie utrzymuje stabilność stosów owoców czy puszek. Każdy z tych materiałów, stosowany w kombinacjach, dostosowuje się do specyfiki ładunku, redukując straty i zapewniając zgodność z wymogami transportowymi, co w praktyce oznacza, że w fabrykach samochodów folia stretch może obniżyć uszkodzenia o kilkadziesiąt procent, a w elektronice pianka chroni przed wibracjami drogowymi.
Kto i kiedy potrzebuje produktów do zabezpieczania ładunku? – Analiza branż i gałęzi przemysłu
W sektorze automotive, gdzie produkuje się ciężkie komponenty jak silniki czy karoserie, materiały mocujące są niezbędne na każdym etapie, od pakowania w fabryce po dostawę do montażowni, szczególnie podczas szczytów produkcyjnych, kiedy just-in-time wymaga precyzyjnej stabilizacji, aby uniknąć opóźnień spowodowanych uszkodzeniami. Firmy elektroniczne polegają na nich, by chronić delikatne obwody drukowane przed wstrząsami, co jest kluczowe w logistyce globalnej, gdzie towar podróżuje tysiące kilometrów, a magazynowanie wymaga warstwowania bez ryzyka zawalenia. W meblarstwie, gdzie elementy jak stoły czy szafy są podatne na zarysowania, te rozwiązania stosuje się przed załadunkiem na ciężarówki, zwłaszcza w sezonach sprzedażowych, gdy wolumeny rosną, a stabilność zapobiega deformacjom. Przemysł chemiczny wykorzystuje je do mocowania beczek z substancjami, co jest obligatoryjne ze względów bezpieczeństwa, szczególnie podczas transportu drogowego, gdzie siły dynamiczne mogą powodować wycieki, a magazynowanie wymaga antypoślizgowych warstw. W branży spożywczej, gdzie pudełka z produktami muszą pozostać nienaruszone, by zachować higienę, materiały te stosuje się do paletyzacji, co jest ważne w okresach zbiorów czy świątecznych, kiedy łańcuchy dostaw są napięte. Farmaceutyka wymaga ich do ochrony leków przed kontaminacją, co obejmuje pakowanie sterylne i stabilizację w magazynach, szczególnie przy dostawach wrażliwych na temperaturę. Ogólnie, producenci surowców jak kruszywa używają mocnych taśm do worków, podczas gdy wyroby gotowe jak AGD potrzebują kompleksowej ochrony narożników, a delikatne przedmioty jak szkło – amortyzacji. Potrzeba pojawia się w fazie pakowania przed wysyłką, podczas składowania dla stabilizacji stosów oraz w logistyce przy ponownym mocowaniu po załadunku, co w sumie oznacza, że większość firm przemysłowych doświadcza strat z powodu niestabilności, sięgających kilkudziesięciu procent, co podkreśla uniwersalność tych rozwiązań w codziennych operacjach.
Opakowania kartonowe w kontekście zabezpieczania ładunku – Integracja z systemami ochronnymi
Opakowania wykonane z tektury falistej lub litej pełnią kluczową funkcję w systemie stabilizacji towarów, oferując wytrzymałość na zgniatanie powyżej kilkuset kilogramów, przy gramaturach od dwustu do czterystu gramów na metr kwadratowy, co pozwala na bezpieczne układanie w stosy podczas magazynowania. Te struktury integrują się z innymi elementami, jak taśmy pakowe czy ochraniacze krawędzi, tworząc kompleksową barierę przed siłami zewnętrznymi, co jest szczególnie ważne w transporcie, gdzie testy symulujące wstrząsy i upadki, podobne do tych stosowanych w e-commerce, potwierdzają ich odporność. W porównaniu do tektury litej, falista oferuje lepszą amortyzację dzięki warstwom, co czyni ją preferowaną w produkcji, gdzie chroni zawartość przed deformacją, a w logistyce umożliwia paletyzację bez ryzyka pęknięć. Zastosowania obejmują składowanie w fabrykach, gdzie warstwy kartonów utrzymują porządek, oraz transport, gdzie ich wytrzymałość łączy się z folią stretch dla pełnej stabilności, co w rezultacie minimalizuje uszkodzenia i ułatwia manipulację w całym łańcuchu dostaw.
W kontekście rosnącej świadomości ekologicznej, materiały do stabilizacji towarów ewoluują w kierunku tych pochodzących z recyklingu, jak taśmy z przetworzonego plastiku butelkowego, które redukują emisje dwutlenku węgla o kilkadziesiąt procent, jednocześnie oferując wytrzymałość porównywalną z tradycyjnymi, co pozwala firmom na zrównoważone praktyki bez utraty efektywności. Biodegradowalne folie i wypełniacze na bazie skrobi rozkładają się naturalnie, zastępując konwencjonalne, co jest kluczowe w branżach jak spożywcza, gdzie odpady opakowaniowe stanowią znaczny problem. Automatyzacja procesu pakowania, poprzez maszyny owijające folią czy zaciskające taśmy, integruje się z systemami planowania zasobów przedsiębiorstwa, umożliwiając real-time koordynację, co skraca czasy operacji i minimalizuje błędy ludzkie w magazynach. Te technologie, jak roboty do paletyzacji, podnoszą wydajność o kilkadziesiąt procent, co w fabrykach oznacza szybsze cykle produkcyjne. Zarządzanie ryzykiem obejmuje audyty stabilności i ubezpieczenia towarów w tranzycie, co prowadzi do zwrotów inwestycji w ciągu miesięcy dzięki redukcji strat o kilkanaście do kilkudziesięciu procent, a prewencja incydentów obniża liczbę wypadków o podobny zakres, budując odporność łańcucha dostaw na zakłócenia.
Kompleksowe podejście do stabilizacji towarów, łączące zgodność z regulacjami, odpowiednie materiały i zaawansowane praktyki, eliminuje straty i zapewnia płynność operacji, co jest fundamentem sukcesu w dzisiejszej logistyce. Patrząc w przyszłość, trendy jak inteligentne systemy przewidujące ryzyka czy ekologiczne innowacje zdefiniują branżę do końca dekady, czyniąc współpracę z doświadczonymi dostawcami kluczową dla konkurencyjności.
W zależności od charakteru działalności i rodzaju przewożonych towarów, każda branża przemysłowa stosuje nieco inne rozwiązania w zakresie zabezpieczania ładunków. W przemyśle motoryzacyjnym kluczowe znaczenie ma ochrona elementów o wysokiej wartości, takich jak podzespoły elektroniczne, karoserie czy części mechaniczne. Firmy z tego sektora najczęściej korzystają z systemów paletowych, pasów transportowych z napinaczami oraz specjalnych przekładek piankowych i tekturowych, które zapobiegają zarysowaniom i wibracjom podczas transportu. W przypadku dostaw do montowni samochodowych istotne jest również stosowanie pojemników zwrotnych i zabezpieczeń wielokrotnego użytku, co pozwala na utrzymanie wysokiej efektywności logistycznej.
W branży spożywczej priorytetem jest utrzymanie higieny i stabilności temperatury produktów. W tym sektorze najczęściej stosuje się folie stretch i kaptury termokurczliwe, które chronią palety z żywnością przed wilgocią i zabrudzeniem. W transporcie chłodniczym stosuje się dodatkowo maty izolacyjne i wkłady chłodzące, a także przekładki antypoślizgowe, które zapobiegają przemieszczaniu się towarów w skrzyniach i kontenerach. Z uwagi na specyfikę żywności, zabezpieczenia muszą być zgodne z przepisami sanitarnymi i nie mogą wchodzić w reakcję z produktami spożywczymi..
Z kolei branża budowlana charakteryzuje się transportem ciężkich i często nieregularnych ładunków – takich jak stal, elementy betonowe, rury czy materiały sypkie. Tutaj najczęściej stosuje się pasy i łańcuchy mocujące o dużej wytrzymałości, maty antypoślizgowe oraz kliny i belki rozporowe. Materiały o ostrych krawędziach zabezpiecza się narożnikami ochronnymi, a przy przewozie ładunków sypkich wykorzystuje się plandeki i siatki zabezpieczające. Istotnym aspektem w tej branży jest też odporność materiałów mocujących na warunki atmosferyczne i zabrudzenia, dlatego chętnie stosuje się pasy z włókien poliestrowych oraz systemy stalowe.
W przemyśle chemicznym i farmaceutycznym najważniejsze jest bezpieczeństwo przewozu towarów wrażliwych i niebezpiecznych. Ładunki te często transportowane są w beczkach, kanistrach lub pojemnikach IBC, które muszą być unieruchomione za pomocą systemów pasów, lin i worków powietrznych wypełniających przestrzeń między pojemnikami. Dodatkowo stosuje się folie barierowe, chroniące substancje przed wilgocią i zmianami temperatury, a także plomby zabezpieczające, które uniemożliwiają ingerencję osób niepowołanych. W sektorze farmaceutycznym kluczową rolę odgrywają również osuszacze kontenerowe i czujniki temperatury, pozwalające kontrolować warunki przewozu leków i substancji biologicznych.
Branża e-commerce i dystrybucji detalicznej z kolei stawia na szybkość i ekonomię pakowania. Firmy logistyczne i magazyny wysyłkowe powszechnie wykorzystują folie stretch, taśmy PP, kartony z wypełniaczami powietrznymi, papierowymi lub piankowymi, a także systemy opasek i plomb zabezpieczających przesyłki. Coraz popularniejsze są też ekologiczne materiały amortyzujące, takie jak biodegradowalne poduszki powietrzne czy tekturowe plastry miodu, które zastępują tradycyjne folie bąbelkowe.
Wreszcie, w sektorze meblarskim i AGD/RTV ogromne znaczenie ma ochrona powierzchni przed zarysowaniami i wstrząsami. Do zabezpieczenia tych towarów stosuje się pianki ochronne, kartony wielowarstwowe, folie bąbelkowe, a także pasy i narożniki stabilizujące. Przy przewozie gotowych mebli i sprzętu AGD, zwłaszcza w transporcie międzynarodowym, stosuje się również worki powietrzne oraz siatki zabezpieczające, które utrzymują ładunek w stabilnej pozycji wewnątrz kontenera lub naczepy.
W każdej z tych branż dobór materiałów zabezpieczających jest ściśle powiązany z charakterystyką ładunku, jego wartością, wrażliwością na uszkodzenia oraz warunkami, w jakich odbywa się transport. Niezależnie jednak od różnic sektorowych, coraz więcej przedsiębiorstw stawia na rozwiązania przyjazne środowisku i wielokrotnego użytku, co wpisuje się w szerszy trend zrównoważonej logistyki i gospodarki obiegu zamkniętego.
Zobacz także:
- Pojemniki plastikowe Bielsko
- Taśmy pakowe
- Kartony do przesyłek
- Szpule tekturowe
- Przekładki z tektury falistej
- Kartony klapowe Bielsko
- Zastosowanie kapturów foliowych w magazynowaniu i transporcie
- Opakowania antykorozyjne
- Opakowania kartonowe dla elektroniki
- Opakowania kartonowe branży meblowej
- Producent opakowań kartonowych dla branży spożywczej
- Kartony do paczkomatu dla E-commerce
- Rola opakowań kartonowych w logistyce i transporcie towarów
- Zastosowanie opakowań kartonowych w branży automotive
- Opakowania kartonowe dla przemysłu spożywczego
- Zastosowanie folii pęcherzykowej w przemyśle


